Nói về các phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này, Đại tá Hà Văn Chí, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, các đối tượng thường lợi dụng kinh doanh dịch vụ mua bán xe cũ, tư vấn bất động sản, hỗ trợ tài chính… để tạo vỏ bọc, đối phó với cơ quan chức năng bằng cách lập các hợp đồng vay không thể hiện lãi suất (thỏa thuận miệng hoặc bằng giấy tờ khác); biến tướng dưới dạng người đi vay bán tài sản sau đó thuê lại để lách quy định về cho vay có cầm cố tài sản; lập các hợp đồng khống trong đó các đối tượng cho vay đóng vai trò là phía người đưa tiền cho người đi vay với các lý do nhờ xin việc, xuất khẩu lao động để có thể ép người đi vay vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản nếu không trả đủ nợ; cho vay dưới dạng chơi họ, hụi trong thời gian ngắn; chia nhỏ các gói vay để thu lời thấp tránh bị xử lý hình sự.

Đáng chú ý, hiện nay xuất hiện việc cho vay trên mạng, người cho vay và người vay không biết nhau nhưng vẫn vay được tiền. Khi người vay không còn khả năng trả nợ, chúng sẽ sử dụng các đối tượng hình sự, ma túy đến siết nợ, đe dọa, khủng bố tinh thần… buộc người cho vay phải trả tiền cho chúng hoặc bị chúng cướp, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật, cố ý gây thương tích…

Đến nay, cơ quan CSĐT đã khởi tố 3 vụ với 9 bị can về hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự; khởi tố 4 vụ với 13 bị can về các tội cướp tài sản; 3 vụ với 12 bị can về tội bắt giữ người trái pháp luật; 1 vụ với 1 bị can về tội hủy hoại tài sản; xử phạt hành chính 2 vụ với 3 đối tượng. Hiện đang tiếp tục điều tra 3 vụ.

Các đối tượng Nguyễn Thành Phán và Trương Tiến Đức.

Có thể kể đến vụ việc Công an thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) tiếp nhận tố giác của anh Nguyễn Kim Cương, xã Vân Hội (Tam Dương) về việc cùng ngày anh Cương và bạn là Nguyễn Thị Lan ở phường Tích Sơn (Vĩnh Yên) đi uống nước, bị Nguyễn Văn Tuyên và Nguyễn Tú Anh ở thành phố Vĩnh Yên đi xe máy đuổi bắt.

Khi giữ được anh Cương, cả hai đánh anh Cương và gọi điện cho Phùng Văn Nam, ở phường Hội Hợp (Vĩnh Yên) đến cùng đưa anh Cương về quán cầm đồ của Nam tại Hội Hợp. Tại đây, Tuyên và Tú Anh tiếp tục dùng chân, tay đánh và bắt anh Cương gọi điện về nhà cho mẹ đem 33 triệu đồng đến để trả nợ cho anh Cương.

Cuối tháng 11-2019, Công an huyện Vĩnh Tường nhận được tin báo về việc chị Nguyễn Thị Diễm Hương (SN 1973),  ở xã Tuân Chính bị một số đối tượng giữ trái phép và yêu cầu gia đình đem tiền đến trả nợ...

Ngay sau đó, Công an huyện Vĩnh Tường đã tiến hành xác minh, rà soát trên địa bàn huyện và xác định được địa điểm chị Hương đang bị giữ là một căn nhà tại thôn Chùa, xã Thượng Trưng (Vĩnh Tường). Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an huyện Vĩnh Tường phối hợp với chính quyền địa phương tiến hành kiểm tra và bắt quả tang Nguyễn Thành Phán, Trương Tiến Đức và một đối tượng khác, cùng trú tại huyện Vĩnh Tường đang giữ người trái pháp luật đối với chị Hương. 

Tại cơ quan Công an, các đối tượng trên khai nhận đang làm thuê cho hiệu cầm đồ Bảo Tín, ở xã Thượng Trưng (quán không có giấy phép kinh doanh, không được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện về ANTT, không treo biển hiệu). Và qua theo dõi sổ ghi nợ, các đối tượng này biết chị Hương nợ 28 triệu đồng của chủ hiệu cầm đồ Bảo Tín hơn 1 năm nay chưa trả nên đã đến nhà chị Hương để đòi tiền lãi và gốc nhưng chị Hương không có tiền trả. Các đối tượng yêu cầu chị Hương đến quán cầm đồ Bảo Tín ở thôn Chùa để làm việc.

Tại đây các đối tượng đã yêu cầu chị Hương gọi điện cho gia đình đem 150 triệu đồng đến trả nợ thì mới cho về. Lý giải về nguyên nhân dẫn đến tình trạng nêu trên, Công an tỉnh Vĩnh Phúc cho hay, hầu hết trường hợp người vay “tín dụng đen” là để trả nợ do cờ bạc hoặc do ăn chơi đua đòi tiêu xài hoang phí… hay nhiều người nhận thức được rủi ro khi cầm đồ, vay “tín dụng đen” nhưng vẫn vay; khi cần tiền “nóng” người vay sử dụng tài sản thế chấp hoặc không cần thế chấp, thủ tục vay nhanh gọn, dễ tiếp cận, thậm chí chỉ cần ký tên vào sổ vay… mà không nghĩ đến hậu quả khôn lường.

Thực hiện kế hoạch cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm bảo vệ Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, Công an quận Long Biên đã chỉ đạo các đội nghiệp vụ và Công an 14 phường trên địa bàn tăng cường công tác nắm tình hình, trong đó tập trung vào việc ngăn chặn, xử lý hoạt động cho vay lãi và hoạt động kinh doanh tín dụng đen.

Bằng các biện pháp nghiệp vụ, khoảng cuối năm 2019, Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên có thông tin về hai đối tượng xuất hiện tại địa bàn phường Thượng Thanh, có nhiều dấu hiệu cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Cụ thể, căn nhà của hai đối tượng này thường xuyên có người ra vào. Chủ căn nhà dù không kinh doanh gì nhưng thường xuyên sở hữu các tài sản có giá trị như ôtô, xe lu, máy xúc...

Từ dấu hiệu bất minh trên, Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên đã tiến hành làm rõ 2 đối tượng là Đỗ Ngọc Hiền (SN 1993) và Nguyễn Mạnh Hùng (SN 1989); đồng thời báo cáo Ban chỉ huy Công an quận Long Biên xác lập chuyên án đấu tranh.

Quá trình theo dõi, ngày 2-1, tổ công tác Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên đã bắt quả tang Hiền khi đang giao, nhận tiền với một số cá nhân. Hai người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan gồm anh Nguyễn (trú tại phường Gia Thụy, quận Long Biên) và em gái là chị Ngọc (trú tại phường Giang Biên, quận Long Biên) cùng vật chứng là 300 triệu đồng và đối tượng Hiền được đưa về  trụ sở làm rõ. Quá trình bắt giữ, Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên đồng thời thu giữ 1 tờ giấy vay tiền và 1 giấy đặt cọc tiền mang tên anh Nguyễn. 

Tại cơ quan điều tra, anh Nguyễn và chị Ngọc bước đầu cho biết: Do cần vốn làm ăn, ngày 30-5-2019, anh Nguyễn và em gái đến gặp Hiền, thỏa thuận vay  250 triệu đồng với lãi suất 3.000 đồng/1 triệu đồng/ ngày; thanh toán theo kỳ hạn và thống nhất 10 ngày là 1 kỳ. Để vay được số tiền trên, họ phải viết giấy đặt cọc tiền với nội dung bán lại chiếc xe ôtô Honda nhãn hiệu CRV cho Hiền với giá 500 triệu đồng. Sau khi hoàn tất các thủ tục, Hiền cắt lại 15 triệu đồng tiền lãi của 20 ngày và 5 triệu đồng là tiền Hiền giúp anh Nguyễn vay tiền và tiền trả cho bãi gửi xe ôtô.

Cuối tháng 6-2019, anh Nguyễn và em tiếp tục vay thêm 800 triệu đồng, Hiền đồng ý với lãi suất 2.500 đồng/1 triệu đồng/ ngày và yêu cầu họ phải bán 1 chiếc máy xúc và 1 chiếc xe lu với giá 800 triệu đồng. Cũng như lần trước, Hiền tự cắt lại 30 triệu đồng tiền lãi 15 ngày và lấy 10 triệu đồng tiền công.

Từ tháng 6 đến tháng 11-2019, anh Nguyễn và em gái đã thanh toán cho các đối tượng khoảng 400 triệu đồng tiền lãi, còn tiền gốc chưa thanh toán được. Sau đó, họ thường xuyên bị các đối tượng thúc ép, đòi tiền. Ngày 2-1, khi họ đang tiến hành giao dịch thì bị Công an quận Long Biên bắt quả tang.

Từ các tài liệu thu thập được, Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên đã tiến hành bắt giữ Hùng. Tại Cơ quan Công an, trước những tài liệu Cơ quan Công an thu thập được, Hiền và Hùng đã phải thừa nhận hành vi phạm tội: Theo lời của Hiền thì trong số tiền cho vay lãi nặng trên cũng có tiền của Hùng. Các đối tượng thống nhất với nhau, tiền lãi sẽ được chia đều cho hai bên.

Với các tài sản thế chấp là xe ô tô CRV, máy xúc, xe lu mà anh Nguyễn và em gái viết giấy bán theo hướng dẫn của các đối tượng thì Hùng có nhiệm vụ quản lý. Hiện vụ án đang tiếp tục điều tra mở rộng. Công an quận Long Biên đề nghị các tổ chức, cá nhân từng giao dịch với Hiền, Hùng, đến Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Long Biên trình báo, cung cấp thông tin. Liên hệ đồng chí Nam 0989918788.